Witam
Dziś coś na temat ziołoleczniictwa stosowanego u dzieci. Najpierw jednak przeanalizujmy rozwój dziecka począwszy od urodzenia (natus) aż do wieku dojrzałego (maturus). Bezpośrednio po zakończeniu okresu życia płodowego dziecko opuszcza łono matki jako noworodek. Zwykle pierwsze badania dotyczą stopnia rozwoju noworodka, który zwykle oceniany jest w skali wg Virgini Abgar. Najlepsza punktacja maksymalna jaką może dostać noworodek to 10 punktów. Po bardzo krótkim okresie noworodkowym (neonatalis period) rozpoczyna się okres niemowlęcy (proinfantus period). Dziecko poznaje wtedy świat percepcyjnie i wymaga troskliwej opieki obojga rodziców. W okresie noworodkowym dziecko przesypia większość czasu, a jego sen trwa mniej więcej 12 godzin. Niemowlę jest zazwyczaj bardziej pobudzone przechodząc przez kolejne stadia rozwoju funkcji poznawczych. Okres niemowlęcy trwa do 3ego roku życia dziecka. Potem zaś rozpoczyna się okres dziecięcy (infantus period). Scharakteryzujmy go w oparciu o rozwój sprawności manualnych prezentowanych rysunkiem. W pierwszym okresie dziecko rysuje niepowiązane linie ii jego rysunek przedstawia się w formie tzw bazgrołów. Drugi okres to tzw koneksja czyli łączenie linii w rozumną całość. W trzecim okresie (wiek 4-5 lat) dziecko zaczyna rysować swooje otoczenie. W czwartym (wiek od 5-7lat) dziecko rysuje postaci zaczynając od swoich rodziców i rodzeństwa. I wreszcie w ostatnim okresie (wiek 7-8lat) dziecko rysuje już własny autoportret. Okres pokwitania (maturus) rozpoczyna się u dziewczynek szybciej bo w wieku 9 lat, kiedy dochodzi do sekrecji gonadotropiny kosmówkowej (HCG). U chłopców okres pokwitania rozpoczyna się wiekiem 13 lat. W okresie tym dziecko najłatwiej zdobywa wiedzę i poszerza swoje kontakty rówieśnicze. Czasem okres ten jest napiętnowany nadpobudliwością dziecka, co w potocznym języku zwane jest kozim wiekiem. Okres pokwitania trwa aż do osiągnięcia dojrzałości w wieku 18 lat. Jeżeli chodzi o ziołolecznictwo dziecięce zanim wejdzie się w charakterystykę szczegółową, trzeba nadmienić iż zioła w niektórych przypadkach mogą być szkodliwe lub nawet niebezpieczne, dlatego mówienie iż fitoterapia jako metoda naturalna nie szkodzi jest błędne i nierozważne. Zioła mogą uczulać poprzez obecność niektórych substancji jak np olejek miętowy. Dlatego stosowanie mięty pieprzowej (menthae pipperitae) w okresie niemowlęcym wydaje się być niewskazane. To samo dotyczy mentolu lub drażniących olejków do aerozoloterapii jak eukaliptusowy, czy sosnowy. Także nie wskazane są w okresie niemowlęcym i wczesnodziecięcym surowce roślinne zawierające w swym składzie antrachinony tj np liście senesu z powodu intensyfikacji działania leczniczego na układ pokarmowy. Także surowce zawierające wyciągi z lulka, pokrzyku, dziurawca, czy aloesu nie są wskazane w okresie niemowlęcym. Lulek (Hyoscamus niger) i pokrzyk (Atropa belladonna) zawierają w sobie trujące w nadmiarze alkaloidy jak hiosciamina, czy atropina. Natomiast dziurawiec (Hypericum perforatum) może uczulać oczy i skórę niemowląt na działanie naturalnego światła (lumen naturae). Niemowlęta jak najczęściej powinny przebywać na spacerach ponieważ to chroni układ kostny dziecka przed krzywicą (rachites). Natomiast w tej sytuacji stosowanie fotouczulającego dziurawca mogłoby szkodzić niemowlakowi. Zbyt duża obecność kumaryny, kumestrolu, allicyny i innych drażniących bioflawonów może również szkodzić niemowlakowi. Dla niemowląt także wszelkie owoce jak cytrusy, truskawki, maliny, poziomki również mogą być niebezpieczne ze wględu na możliwość występowania alergii pokarmowej Tzw skaza atopowa wskazuje na ograniczenia laktozy, pszenicy i żyta w pokarmie dzieci, ponieważ są to produkty mogące nasilić objawy. Ważna jest także możliwość występowania u dzieci alergii wziewnej na pyłki roślin. I tak najwcześniej bo już w lutym pylą brzoza i topola, a najpóźniej we wrześniu trawy i turzycowate. W powietrzu mogą być także obecne inne alergeny jak kurz i roztocza. Dla dziecka pokarmem alergizującym mogą być także słodycze i orzechy szczególnie arachidowe. Dlatego tak ważne szczególnie w okresie niemowlęcym jest stosowanie diety eliminacyjnej wg Danuty Myłek w stosunku do alergizujących produktów. Noworodek wraz z mlekiem matki otrzymuje pewien zapas przeciwciał naturalnych tzw siara. Dlatego również wydaje się ważne jak najczęstsze korzystanie z pokarmu matczynego. Dla bardzo małych dzieci i niemowląt bezpieczne są nie w nadmiarze substancje tj anetol, który reguluje pracę przewodu pokarmowego łagodnie pobudzając jelita. Anetol zawiera np koper włoski (Foeniculus graveolens), koper ogrodowy (Anethum vulgaris), anyż (Anysium vulgaris) oraz biedrzeniec (Pimpinella anysium). Oprócz łagodnej regulacji pracy przewodu pokarmowego potrzebna jest jeszcze funkcja przeciwzapalna, a w tym pomaga stosowania rumianku zwyczajnego (Matricaria chammomilla) lub rumianu rzymskiego (Anthemidis species). U niemowląt przy problemach trawiennych (niestrawność kolki) stosuje się najczęściej herbatkę koperkową (infusum Foeniculi) lub rumiankową (Infusum Chammomillae). W przypadku występowania biegunek polecane są zupki marchwiowe (Daucus carrota) gdyż marchew ma przede wszystkim w tym względzie działanie zapierające i dobroczynny wpływ. Jeśli chodzi o zioła możemy je podawać np w formie wymienianego naparu (Infusum), wywaru (Decoctum), proszków i granulatów oraz wyciągów (Extractum) i nalewek (Tinctura). W okresie niemowlęcym całkowicie eliminowane są proszki, granulaty, wyciągi i nalewki. W przypadku nalewek dzieciom zwykle podaje się powyżej 6 stego roku życia zaledwie po pół łyżeczki, natomiast starszym po 1 łyżeczce. Dawkę leku ziołowego ustala lekarz z praktyką w zakresie fitoterapii. Zazwyczaj jest ona ustalana w oparciu o wagę, wiek i reaktywność organizmu dziecka.
Okres niemowlęcy (postnatum)
Choroby układu pokarmowego (Morbi systemae digestorium)
Najczęściej spotykanymi schorzeniami są tu biegunki, zaparcia, niestrawność i kolki. Biegunki najczęściej objawiają się częstym wydalaniem wodnistych stolców, a przyczyną może być stan zapalny. Dlatego najczęściej w tego typu schoorzeniach niemowlęciu podaje się herbatki koperkowe i rumiankowe ze wskazaniem na te drugie. Napar sporządzamy z 1 łyżeczki surowca na szklankę wody. Tak przygotowana herbatka rumiankowa może być zdrowym dodatkiem do diety codziennej dziecka. Możemy też sporządzać kompozycje miodowo-rumiankowe ponieważ dziecko preferuje słodkie napoje. Przy czym trzeba być ostrożnym gdyż miód może podobnie jak inne apiterapeutyki uczulać. Ale zazwyczaj miód pszczeli (Mel apidis) jest bezpieczny w użyciu. Może on mieć właściwości przeciwzapalne i uzupełniające witaminny, makro- i mikroelementy. Miód będzie więc potęgował działanie herbatki rumiankowej. Przy zaparciach (Obstipatio) możemy użyć takich ziół jak koper włoski anyż, siemię lniane (Semmen lini). Koper i anyż zawierają w swoim składzie anetol który jest w przypadku zaparć bardzo pożyteczny, gdyż przyczynia się do regulacji wypróżnień. Taką samą funkcję spełniają właściwości siemienia lnianego, które ponadto osłania śluzówkę przewodu pokarmoowego. I w tym przypadku polecane są kompozycje z miodem pszcczelim w celu posłodzenia. Z gotowych preparatów na zaparcia poleca się miodki anyżkowe lub własnej roboty kandyżki anyżkowe. Koper włoski i anyż polecane są także przy niestrawności i kolkach u niemowląt. Anetol ma działanie przeciwgazotwórcze, a gazy tworzą się jak wiadomo przy połykaniu przez karmione dziecko powietrza. Trzecim ziołem z tej grupy jest kminek (Carrum carvi), który u niemowląt nie jest stosowany, być może na pewną zawartość antrachinonów.
I to tyle na ten post. Nie chciałbym bowiem aby Forumowicze poczuli się obciążeni nadmiarem wiedzy. Dokończenie w następnym poście. Pozdrawiam serdecznie dany
|