Zioła

LILIA (Lilium)

LILIA - w kosmetyce zastosowanie znajdują płatki kwiatowe oraz cebulki lilii (np. ekstrakt z cebuli lilii białej wykorzystywany jest w produktach kosmetycznych przeznaczonych dla skóry suchej oraz wrażliwej i podrażnionej).
Działanie: przeciwzapalne i dezynfekujące.
Z płatków lilii można sporządzić tonik do przemywania twarzy. Sposób sporządzenia: rozdrobnione płatki zalać 60% spirytusem tak, aby surowiec był całkowicie pokryty a następnie odstawić na 6 tygodni. Zlany płyn rozcieńczyć wodą w proporcji 1:2 (jeśli ma być przeznaczony do cery suchej) bądź 1:1 (do cery tłustej).

LIPA DROBNOLISTNA (Tilia cordata)

LIPA DROBNOLISTNA - surowcem zielarskim jest kwiat. Zawiera m.in. olejek eteryczny, aminokwasy, garbniki, flawonoidy oraz związki śluzowe.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działa: napotnie i przeciwgorączkowo, osłaniająco na przewód pokarmowy. Herbatka z kwiatostanu lipy stosowana jest w owrzodzeniu dwunastnicy, działa przeciwzapalnie.
Zalecana jest też po ciężkich chorobach, stresach i w wyczerpaniu nerwowym, bowiem pomaga zmniejszyć napięcie systemu nerwowego. Napar z lipy jest pomocny w napięciu przedmiesiączkowym.
Kwiat lipy wchodzi w skład maseczek dla cery suchej. Napar z kwiatu lipy zalecany jest do płukania włosów suchych i łamliwych, pomaga również zmniejszyć wypadanie włosów.

ŁOPIAN WIĘKSZY (Arctium lappa)

ŁOPIAN WIĘKSZY - surowiec zielarski stanowi korzeń korzeń łopianu (Radix Bardanae). Zawiera m.in. olejek eteryczny, kwasy organiczne, garbniki, sole mineralne, substancje białkowe, śluz.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działa m.in.: przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie, dezynfekująco na skórę i błony śluzowe, przeciwłojotokowo, żółciopędnie, odtruwająco na organizm, poprawia przemianę materii ("czyści krew").
Wywar z korzenia łopianu (3 łyżki na 2 szklanki wody, gotować ok. 4 minut, przecedzić) stosowany jest w zaburzeniach przemiany materii (szczególnie w okresie pokwitania), reguluje przemianę materii.
Zewnętrznie stosowany jest w łojotoku suchym, w leczeniu trądziku młodzieńczego, przeciwdziała też wypadaniu włosów.

MACIERZANKA PIASKOWA (Thymus serpyllum)

MACIERZANKA PIASKOWA - surowiec zielarski stanowi ziele - Herba Serpylli. Zawiera m.in. olejek eteryczny, flawonoidy, gorycze, kwasy organiczne, sole mineralne.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działanie: odkażające, ściągające, wykrztuśne, pobudzające trawienie. Napar z ziela macierzanki zalecany jest nieżytach dróg oddechowych lub przewodu pokarmowego.
Zewnętrznie stosowany jest do płukania jamy ustnej i gardła, jak również do przemywania twarzy przy rozszerzonych porach.

MIĘTA PIEPRZOWA (Mentha piperita)

MIĘTA PIEPRZOWA - surowcem zielarskim jest liść (Folium menthae piperitae). Zawiera m.in. olejek eteryczny (m.in. mentol, felandren), flawonoidy, garbniki, kwasy organiczne, sole mineralne, witaminę C.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działa m.in.: przeciwzapalnie i dezynfekująco na skórę i błony śluzowe, zwiększa wydzielanie soków trawiennych, poprawia apetyt i trawienie.
Picie napar z mięty pomaga przy takich dolegliwościach jak zaburzenia trawienia lub poranne nudności u kobiet w ciąży.
Napar z mieszanki: mięty pieprzowej, kwiatu czarnego bzu i krwawnika pospolitego stosowany jest przy katarze, przeziębieniu i grypie.
Zewnętrznie napar z mięty stosowany jest do przemywania cery suchej. Mięta pieprzowa powszechnie wykorzystywana jest do sporządzania płukanek do jamy ustnej i gardła.
U niektórych osób mięta wywołuje objawy uczuleniowe.

MNISZEK LEKARSKI (Taraxacum officinale)

MNISZEK LEKARSKI popularne nazwy to: dmuchawiec, mlecz - surowcem zielarskim jest korzeń. Zawiera m.in. kwasy organiczne, cukry, witaminy z grupy B.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działa: żółciotwórczo i żółciopędnie, przeciwcukrzycowo (obniża poziom cukru we krwi), poprawia trawienie. Jest dobrym środkiem moczopędnym i jednocześnie dostarcza potasu, którego brak często powstaje w czasie wzmożonej diurezy.
Młode liście mniszka (zbierane przed kwitnieniem rośliny) są używane jako sałatka (np. jako "kuracja wiosenna").
Mniszka nie powinno się stosować m.in. przy niedrożności dróg żółciowych, niedrożności jelit, a w kamicy żółciowej tylko za zgodą lekarza.

MYDLNICA LEKARSKA (Saponaria officinalis)

MYDLNICA LEKARSKA - surowcem zielarskim jest korzeń. Zawiera m.in. związki saponinowe, sole mineralne.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne. Działanie: przeciwobrzękowe, wykrztuśne, żółciopędne, przeciwzapalne i bakteriobójcze.
Wywar z rozdrobnionego korzenia zalecany jest do picia przy przewlekłych nieżytach górnych dróg oddechowych, w suchym kaszlu. Zewnętrznie stosowany jest do okładów przy wykwitach skórnych. Napar z mydlnicy może być stosowany do mycia twarzy (zwłaszcza do pielęgnacji cery suchej i wrażliwej). Przy wypadaniu włosów zalecane jest mycie włosów wywarem przygotowanym z 2 łyżek mydlnicy, 1 łyżki korzenia pokrzywy i 1 łyżki ziela skrzypu na 2 szklanki wody.

NAGIETEK LEKARSKI (Calendula officinalis)

NAGIETEK LEKARSKI - surowcem zielarskim jest pomarańczowy kwiat - Flos Calendulae. Zawiera m.in. olejek eteryczny, sole mineralne (dużo magnezu i manganu), żywice, śluz, kwasy organiczne.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działa: żółciopędnie, przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie i dezynfekująco na skórę i błony śluzowe, przeciwskurczowo, gojąco.
Wewnętrznie stosowany m.in. w nieżytach żołądka oraz jelit (w niewielkim stopniu zwiększa wydzielanie soku żołądkowego).
Zewnętrznie wywar z nagietka (4 łyżki płatków kwiatu zalać 1 szklanką wody, gotować 20 minut, przecedzić) stosowany jest na trudno gojące się rany, odmrożenia, oparzenia, stłuczenia, uszkodzenia skóry. W zapaleniu żylaków na chore miejsca stosowane są kompresy z nagietka. Napar z nagietka zalecany do mycia suchej i wrażliwej cery, płukania jamy ustnej w stanach zapalnych błon śluzowych, do przemywania oczu przy zapaleniu spojówek.

PERZ (Agropyron repens)

PERZ - pospolity chwast, surowcem zielarskim jest kłącze. Zawiera m.in. węglowodór (agropyren), cukry, witaminę C, sole mineralne, olejek eteryczny.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działanie: przeciwmiażdżycowe, moczopędne, przeciwobrzękowe, przeciwreumatyczne, poprawia przemianę materii i odtruwa organizm.
Ze względu na swe działanie stanowi składnik ziołowych mieszanek moczopędnych.
Napar (1 łyżkę ziela zalać szklanką wrzącej wody, zaparzać przez 5 minut, przecedzić) stosowany jest m.in. w kamicy nerkowej, złej przemianie materii, zaburzeniach trawiennych.
Zewnętrznie stosowany do okładów w schorzeniach skórnych spowodowanych złą przemianą materii.

POKRZYWA ZWYCZAJNA (Urtica dioica)

POKRZYWA ZWYCZAJNA - surowcem leczniczym jest liść - Folium Urticae oraz korzeń - Radix Urticae. Liść zawiera m.in. flawonoidy, garbniki, chlorofil, kwas pantotenowy, witaminy B, C, K, sole mineralne. Korzeń zawiera m.in. lecytynę, sole mineralne, kwasy organiczne. We włoskach parzących występuje m.in. kwas mrówkowy.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działanie: moczopędne, krwiotwórcze, żółciopędne, przeciwzapalne i dezynfekujące na skórę i błony śluzowe, przeciwbiegunkowe (liść), przeciwreumatyczne (liść), przeciwkrwotoczne, poprawia przemianę materii i odtruwa organizm (zwłaszcza korzeń znakomicie "czyści krew"), obniża ciśnienie krwi, dostarcza cennych witamin.
Napar z liści pokrzywy działa wzmacniająco a także wpływa na poprawę stanu cery. Sok z młodej pokrzywy (zbierany na wiosnę) pomaga uzupełnić zimowe niedobory witamin, zapobiega infekcjom, korzystnie wpływa na organizm.
Zewnętrznie napar z liści jak również odwar z korzenia pokrzywy są stosowane m.in. jako płukanka do włosów (zwłaszcza tłustych oraz przy dolegliwościach związanych z łupieżem). Polecane są też do kąpieli relaksujących i odprężających.

ROZMARYN LEKARSKI (Rosmarinus officinalis)

ROZMARYN LEKARSKI - surowcem lekarskim jest liść - Folium Rosmarini. Zawiera m.in. flawonoidy, olejek eteryczny, garbniki, goryczkę.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działanie: przeciwskurczowe, wiatropędne, żółciotwórcze i żółciopędne, moczopędne, zwiększa wydzielanie soków trawiennych, poprawia apetyt.
Napar z rozmarynu pobudza system nerwowy, działa wzmacniająco, polecany jest dla rekonwalescentów, po chorobie, przy wyczerpaniu, w stanach depresyjnych. Wykazuje też działanie pobudzające krwawienia miesięczne. Nie powinno się stosować w okresie ciąży ze względu na ryzyko poronienia.
Napar z kwiatów lawendy z rozmarynem stosowany jest przy depresji (pić 3 razy dziennie).
Nalewka z liści rozmarynu, pokrzywy oraz korzenia łopianu polecana jest przy łojotoku i łupieżu (należy wcierać w skórę głowy przed myciem).

RUMIANEK POSPOLITY (Matricaria chamomilla)

RUMIANEK POSPOLITY- surowcem leczniczym jest koszyczek - Anthodium Chamomillae. Zawiera m.in. olejek eteryczny, flawonoidy, garbniki, kwasy organiczne, pochodne kumarynowe, śluzy.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działanie: przeciwzapalne, dezynfekujące na skórę i błony śluzowe, wiatropędne, żółciotwórcze i żółciopędne, przeciwskurczowe, przeciwalergiczne.
Napar z rumianku pomaga w stanach skurczowych żołądka i jelit, przewlekłym zapaleniu nerek, schorzeniach alergicznych, w skurczach miesiączkowych. Ponadto napar z rumianku podawany jest dzieciom przy problemach ze spaniem, działa łagodnie uspokajająco. Polecany jest też przy kolce jelitowej niemowląt i dzieci. Herbatka z rumianku łagodzi też bóle przy ząbkowaniu.
Zewnętrznie napary i odwary z rumianku stosowane są m.in. w stanach zapalnych skóry i błon śluzowych, do przemywania podrażnionych i zmęczonych oczu, do sporządzania parówek przy zaskórnikach i wypryskach, jako płukanka do włosów (nieznacznie je rozjaśnia). Kompresy z rumianku zalecane są m.in. przy oparzeniach, odmrożeniach, trądziku, wypryskach, zaczerwienieniach i stanach alergicznych skóry.
Rumianek jest nieodzownym składnikiem wielu doskonałych maseczek do twarzy, wykorzystywany jest również do sporządzania kąpieli ziołowych (polecanych zwłaszcza dla skóry alergicznej).

SKRZYP POLNY (Equisetum arvense)

SKRZYP POLNY - powszechny chwast, surowcem zielarskim jest ziele. Zawiera m.in. flawonoidy, garbniki, krzemionkę, sole mineralne, antywitaminę B1, witaminę C.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działanie: moczopędne, przeciwmiażdżycowe, przeciwreumatyczne, przeciwobrzękowe, poprawia przemianę materii i odtruwa organizm, uszczelnia ściany naczyń krwionośnych.
Wywar ze skrzypu zalecany jest dla osób starszych, opóźnia miażdżycę naczyń. Ponadto skrzyp stosowany jest też m.in. przy nadmiernych krwawieniach miesięcznych, krwawieniach z żylaków odbytu, krwotokach z nosa (przy długotrwałym stosowaniu skrzypu często pojawiają się niedobory witaminy B1, dlatego w razie konieczności należy ją dodatkowo uzupełniać). Wskazany jest przy łamliwości paznokci. Sok ze skrzypu poprawia krążenie i wzmacnia małe naczynia krwionośne.
Zewnętrznie stosowany jest m.in. jako składnik maseczek do twarzy, do sporządzania płukanek do włosów (zwłaszcza przy łupieżu), do kąpieli (przy trądziku i wypryskach ropnych).

SZAŁWIA LEKARSKA (Salvia officinalis)

SZAŁWIA LEKARSKA - surowcem zielarskim jest liść. Zawiera m.in. olejek eteryczny, garbniki, witaminy, sole mineralne.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działanie: przeciwcukrzycowe, przeciwpotne, przeciwzapalne i dezynfekujące na skórę i błony śluzowe, wiatropędne, pobudza wydzielanie soku żołądkowego.
Napar z szałwi zalecany jest m.in. przy nadmiernej potliwości, przeciwdziała także nadmiernej fermentacji i bolesnym wzdęciom. Szałwia pomaga w stanach zapalnych jamy ustnej, gardła i migdałków, pomaga skutecznie leczyć ból gardła.
Duże dawki szałwi stosowane przez dłuższy czas mogą powodować skutki uboczne (m.in. nudności, wymioty, kurcze). Picie szałwi jest niebezpieczne dla kobiet w ciąży, gdyż może przyczynić się do poronienia.
Zewnętrznie szałwia zalecana jest do przygotowywania kąpieli przy nadmiernej potliwości, do kompresów przy cerze tłustej, do płukania włosów (zwłaszcza przetłuszczających się i przy łupieżu).

ŚWIETLIK ŁĄKOWY (Euphrasia rostkoviana)

ŚWIETLIK ŁĄKOWY - surowcem zielarskim jest ziele (Herba Euphrasiae). Zawiera m.in. glikozyd irydoidowy, garbniki, sole mineralne, olejek eteryczny.
Ziele świetlika najszersze zastosowanie znajduje w leczeniu chorób oczu.
Działanie: antyseptyczne, osłaniające, przeciwzapalne, ściągające.
Świetlik stosowany w postaci okładów i przemywań zalecany jest m.in.: przy opuchnięciu i zmęczeniu oczu (gdy czujemy tzw. piasek pod powiekami), zapaleniu spojówek i brzegów powiek, nadmiernym łzawieniu, nadwrażliwości na promienie słoneczne oraz na promieniowanie z ekranów komputerowych i telewizyjnych.

TATARAK ZWYCZAJNY (Acorus calamus)

TATARAK ZWYCZAJNY - surowcem zielarskim jest kłącze. Zawiera m.in. olejek eteryczny, garbniki, sole mineralne, gorycze, śluzy.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działanie: przeciwzapalne, dezynfekujące na skórę i błony śluzowe, przeciwskurczowe, tonizujące, wiatropędne, moczopędne, pobudza trawienie. Napar z tataraku zalecany jest m.in. przy przewlekłych zaburzeniach trawiennych, niestrawności, nieżycie żołądka i jelit.
Zewnętrznie stosowany jest do pielęgnacji włosów (np. płukanek), nadaje włosom połysk i puszystość, przeciwdziała łupieżowi i wypadaniu włosów. Zalecany jest do przygotowywania kąpieli o działaniu pojędrniającym.

ŻYWOKOST LEKARSKI (Symphytum officinale)

ŻYWOKOST LEKARSKI - surowcem zielarskim jest korzeń. Zawiera m.in. alantoinę, garbniki, kwasy organiczne, olejek eteryczny, śluz, żywicę.
Zastosowanie: lecznicze i kosmetyczne.
Działa: wykrztuśnie i przeciwkaszlowo, osłaniająco, przeciwzapalnie, gojąco, przeciwkrwotocznie.
Napar z żywokostu stosowany jest m.in. do złagodzenia kataru. Wywar (1 łyżeczkę sproszkowanego korzenia zalać 1 szklanką wody, gotować 5 minut, odcedzić) polecany jest do picia przy nieżycie oskrzeli, działa osłaniająco na błonę śluzową oskrzeli.
Zewnętrznie stosowany do sporządzania kompresów stosowanych w przypadku pryszczy, wągrów oraz trudno gojących się ropni trądzikowych. Natomiast okłady z liści żywokostu przynoszą ulgę przy przewlekłych owrzodzeniach żylaków.

Zioła B - L

Źródła:
A. Łasica "Nastolatki pielęgnują urodę"
K. Mikolajczyk, A. Wierzbicki "Zioła"
I. Kiljańska, H. Mojkowska "Zielnik polski"
Lesley Bremness "Wielka Księga Ziół"

Zbieranie i sporządzanie ziół

Witaminy i składniki mineralne naturalnie w warzywach

Porozmawiaj na ten temat:

Forum dyskusyjne